مدیر عامل شرکت بهساز طب آژند اعلام کرد: کارگاه آموزشی بهره‌گیری از فناوری اسکن و چاپ سه بعدی برگزار میشود
داود فرهمندی با اعلام این خبر که شرکت بهساز طب آژند برای اولین بار در کشور موفق به تکمیل دانش فنی و پروتکل درمانی ناهنجاری‌های کرانیال شد، گفت: در همین راستا کارگاه علمی آموزشی بهره‌گیری از فناوری اسکن و چاپ سه بعدی در تشخیص و اصلاح دفورمیتی‌های جمجمه نوزادان و نقش کاردرمانی در پروسه درمان آن هم اوایل مرداماه در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برگزار می شود.
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری از اصفهان، داود فرهمندی با اعلام این خبر که شرکت بهساز طب آژند موفق شد برای اولین بار در کشور پس از چند سال تلاش بی‌وقفه دانش فنی و پروتکل درمانی مورد نیاز را بر پایه بالاترین تکنولوژی روز دنیا «فناوری اسکن و چاپ سه بعدی» در زمینه مشکلات و راه‌های درمان عارضه‌های جمجمه نوزادان را تکمیل و ارائه کند، گفت: کارگاه علمی آموزشی بهره‌گیری از فناوری اسکن و چاپ سه بعدی در تشخیص و اصلاح دفورمیتی‌های جمجمه نوزادان و نقش کاردرمانی در پروسه درمان آن هم به همت دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و شرکت فناور بهساز طب آژند در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برگزار می‌کنیم.
با تعریفی که سازمان بهداشت جهانی از واژه «سلامت» ارائه کرده است، پی‌می‌بریم که سلامت در ردیف ارزش‌های اجتماعی قرار دارد همچنین سلامت مفهومی است کاملاً نسبی و به طور کلی تحت تأثیر عواملی از جمله محیط اجتماعی، خصوصیات درونی، محیط زیست، محیط فیزیکی و خصوصیات بدنی قرار دارد، با توجه به این مهم ضرورت توجه به مشکلی بنام «دفورمیتی‌های جمجمه نوزادن» ما را برآن داشت تا نقش درمان و بویژه روش‌های درمانی بر پایه ابزارها و روش‌های دانش بنیان را مورد بررسی قرار دهیم، در این رابطه به سراغ یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این حوزه رفتیم، این موضوع در گفتگوی خبرنگار علم و فناوری با مدیرعامل شرکت فناور بهساز طب آژند بررسی میشود.
لطفا ضمن معرفی خودتان حیطه تخصصی و فعالیت‌های عرصه تخصصی خودتان را اشاره بفرمایید
داود فرهمندی مدیرعامل شرکت فناور بهساز طب آژند دانشجوی دوره دکتری با سابقه 15 سال کار در رشته ارتوز و پروتز هستم. رشته تکنیکال ارتوپدی یکی از رشته‌های توانبخشی است که در درمان و پیشگیری بسیاری از بیماری‌ها مانند انحرافات ستون فقرات، ناهنجاری و بدشکلی‌های جمجمه نوزادان، معلولیت‌های جسمی حرکتی و ساخت پروتز برای افراد قطع عضو کارآمد می‌باشد. مجموعه بهساز طب آژند به صورت رسمی از سال 1397در زمینه کاربرد تکنولوژی CAD/CAM در طراحی و تولید ارتوز و پروتز وارد شده است و هم اکنون در 5 زیر شاخه کفی‌های طبی CNC، صندل‌های درمانی اختصاصی، بریس‌های کمری اصلاحی بیماری اسکولیوز، ساخت ارتوز و پروتز با پرینتر سه بعدی و ساخت ارتوزهای کرانیال به صورت تخصصی وارد شده است و هم اکنون 7 نفر متخصص و فارغ التحصیل ارتوز و پروتز و 32 نفر از سایر رشته‌های فنی و توانبخشی مشغول بکار می‌باشد. در زمینه طراحی و تولید این محصولات، دارای مقاله و ثبت اختراع هستیم و پروانه تولید و پروانه فنی مهندسی داریم.
ناهنجاری‌های کرانیال چیست؟
فرهمندی گفت: جمجمه‌ی یک نوزاد از استخوان‌هایی تشکیل شده است که توسط درزهایی (مفاصل فیبروزی) به هم متصل‌اند؛ رشد جمجمه‌ی نوزاد از محل این درزها و ملاج‌ها صورت می‌گیرد. به صورت نرمال، هر یک از این مفاصل فیبروزی و ملاج‌ها در موعد مقرری بسته می‌شوند و رشد در آن محل متوقف میشود. باز بودن این درزها لازمه‌ی رشد استخوان‌های جمجمه و به تبع آن رشد مغز است که توسط جمجمه احاطه شده است.
ناهنجاری‌های کرانیال در کودکان به دو شکل دیده میشود:
این دانشجوی دکترای رشته تکنیکال ارتوپدی با بیان این که ناهنجاری‌های کرانیال در کودکان به دو شکل دیده میشود، ادامه داد: نوع اول کرانیوسینوستوز نامیده میشود. بسته شدن یک یا تعداد بیشتری از درزهای جمجمه‌ی نوزاد یا ملاج‌ها زودتر از موعد، مانع از رشد در آن ناحیه میشود و متناسب با نوع درز یا ملاجی که زودتر از موعد بسته شده و جوش خورده است، انواع مختلف بدشکلی در سر نوزاد ایجاد میشود.
فرهمندی افزود: نوع دوم از بدشکلی‌های جمجمه، ناهنجاری‌های وضعیتی یا پوزیشنال هستند. در این نوع از بدشکلی در اثر نیروهای خارجی‌ای که به استخوان‌های منعطف سر نوزاد اعمال می‌شوند، تغییر شکلی در استخوان‌ها و نهایتا شکل سر ایجاد میشود. این نیروها و فشارهای خارجی در اثر یک سری عوامل خطر همچون طولانی مدت خوابیدن نوزاد به روی یک سمت از سر، اعمال نیرو حین زایمان به سر نوزاد، نارس بودن نوزاد، عارضه‌ی گردن کجی یا تورتیکولی، حاملگی‌های اول مادر، چندقلو بودن نوزاد و… ایجاد می‌شوند.
آیا ناهنجاری‌های کرانیال برای کودکان با ناتوانی‌هایی همراه است؟
این دانشجوی دکترای رشته تکنیکال ارتوپدی، اظهار کرد: در صورت عدم درمان تغییر شکلی که در اثر این ناهنجاری‌ها در سر نوزاد اتفاق می‌افتد، بدشکلی تا دوران بزرگ‌سالی باقی مانده و چه بسا تشدید شود. عدم درمان این ناهنجاری‌ها، علاوه بر تغییرات شکل ظاهری سر و تبعات و مشکلات روحی و روانی که در دوران نوجوانی و مدرسه رفتن، و هم چنین بزرگ‌سالی رخ می‌دهد، می‌تواند عوارض دیگری را نیز برای فرد به همراه داشته باشد.
وی در ادامه با بیان این که از جمله این عوارض که در مطالعات و پژوهش‌ها ذکر شده است، اختلالات مربوط به مفصل گیج‌گاهی-فکی، مشکلات مربوط به تکامل گفتاری، نیاز به سرویس‌دهی بیشتر به این کودکان از لحاظ ذهنی در مدارس نسبت به هم‌سن و سالان خود، مشکلات سایکولوژیک و روانی در زندگی کودک و … است.
لطفا بفرمایید فراوانی این ناهنجاری‌های در جامعه چقدر است
فرهمندی گفت: تخمین زده میشود که سالانه 84665 کودک مبتلا به کرانیوسینوستوزیس در جهان متولد می‌شوند که 72857 کودک با کرانیوسینوستوز غیر سندرومی هستند. برای حدود 20 درصد از نوزادان، بدشکلی وضعیتی جمجمه زمانی رخ می‌دهد که در رحم یا در کانال زایمان هستند و در بیشتر اوقات این بدشکلی در 4 تا 12 هفته اول زندگی نوزاد به دلیل پوزیشن نامناسب سر اتفاق می‌افتد.
راه‌های تشخیص و درمان آن چیست؟
این دانشجوی دکترای رشته تکنیکال ارتوپدی، بیان کرد: تشخیص و درمان ناهنجاری‌های کرانیال یک فرآیند چند بعدی است که نیازمند مشارکت تعاملی تیم تخصصی جراحان و پزشکان، تیم تخصصی توانبخشی(شامل ارتزیست، کاردرمانگر و فیزیوتراپیست)، پرستاران بخشNICU، کارشناسان مراقبت سلامت مادر و کودک و والدین نوزاد است.
وی ادامه داد: تشخیص: در وهله‌ی اول با توجه به صلاح دید پزشک مربوطه پس از ارزیابی و لمس سر نوزاد، در صورت مشکوک بودن به جوش خوردن زودهنگام درزهای جمجمه، گرافی از سر نوزاد گرفته میشود؛ و در صورت نیاز به اصلاح سوچرها (درزهای جمجمه)، عمل جراحی انجام میشود.
فرهمندی افزود: در مواردی که بدشکلی از نوع پوزیشنال یا وضعیتی تشخیص داده شود، درمانگر مربوطه از شاخص‌ها و اندازه‌گیری‌هایی جهت تعیین نوع و شدت بدشکلی استفاده می‌کند.
این دانشجوی دکترای رشته تکنیکال ارتوپدی، گفت: درمان: در صورت وجود عارضه‌ی کرانیوسینوستوز یا بسته شدن زودهنگام درزهای جمجمه، ابتدا باید عمل جراحی اصلاح سوچرها انجام شود؛ سپس در صورت نیاز با توجه به بدشکلی سر نوزاد، ارتز هلمت جهت اصلاح بدشکلی باقی مانده یا جهت حمایت از سر جراحی شده تجویز میشود.
وی عنوان کرد: در موراد ناهنجاری‌های وضعیتی یا پوزیشنال، بدشکلی سر نوزاد تا سن 3 ماهگی باید تحت نظر کاردرمانگر و فیزیوتراپیست با روش‌های دستی و رعایت نکاتی در امر حمل، شیردهی و خوابیدن نوزاد توسط والدین تحت کنترل قرار گیرد. سپس در صورت عدم تاثیر درمان‌های ذکر شده، از پایان سن 3 ماهگی به بعد نوزاد باید تحت درمان ارتزی قرار بگیرد.
فرهمندی در ادامه خاطرنشان کرد: ارتز هلمت بسته به نوع و شدت بدشکلی برای سر نوزاد طراحی شده و ساخته میشود، و با پوشیدن ارتز 23 ساعت در روز و به طور معمول به مدت 4 الی 6 ماه، شکل و رشد سر نوزاد به حالت نرمال تغییر شکل می‌یابد.
آیا شرکت فناور بهساز طب آژند در بهره‌گیری از فناوری اسکن و چاپ سه بعدی برای درمان ناهنجاری‌های کرانیال وارد شده است و آیا این فناوری دارای ضرورت و مزیتی هست یا نه؛ همچنین جایگاه این فناوری در دنیا و ایران در این خصوص چگونه است؟
این دانشجوی دکترای رشته تکنیکال ارتوپدی، گفت: در شیوه سنتی قالب‌گیری با باند گچی از سر کودک و سپس پر کردن آن با گچ و سایر مراحل اصلاح توسط متخصص مربوطه صورت می‌گیرد. نواقص و عیوب این روش، اذیت شدن کودک و والدین، خطای گچ‌گیری، افزایش زمان ساخت، کاهش دقت و عدم تطبیق کلاه اصلاحی با سر کودک قبل از تحویل می‌باشد.
مدیرعامل شرکت فناور بهساز طب آژند در ادامه تصریح کرد: نتایج مطلوب مداخله ارتزی با فیت دقیق ارتز، دقت در قرار دادن پد و سطح فشار در کلاه ساخته شده ارتباط مستقیم دارد. این در حالی است که در کشورهای پیشرفته اروپا و آمریکا این کلاه به روش CAD-CAM طراحی و ساخته میشود.
فرهمندی افزود: تکنولوژی CAD-CAM در این بخش از شاخه پزشکی و توانبخشی توانسته است در مقایسه با روش سنتی ساخت ارتز موثرتر واقع شود. در روش کدکم اطلاعات سطح جمجمه کودک با استفاده از سیستم توپوگرافی و اسکن نوری به دست می‌آید. روش کدکم در هزینه، زمان و کیفیت محصول 5/2 برابر نسبت به روش سنتی به صرفه‌تر است و اجازه می‌دهد که اطلاعات بیمار برای مراجعات بعدی ذخیره و قابل استفاده شود.
مدیرعامل شرکت فناور بهساز طب آژند، خبر داد: شرکت بهساز طب آژند موفق شد برای اولین بار در کشور پس از چند سال تلاش بی‌وقفه دانش فنی و پروتکل درمانی مورد نیاز در زمینه مشکلات و راه‌های درمان عارضه‌های جمجمه نوزادان را با یک کار تیم ورک با همکاری برترین متخصصین علمی و مهارتی با محوریت شرکت تکمیل نماید.
فرهمند افزود: پروتکل اختصاصی درمانی شرکت بهساز طب آژند در چند بخش تقسیم میشود: 1- معاینه و ارزیابی بیمار 2- بدست آوردن حجم سه بعدی سر نوزاد 3- تحلیل سه بُعدی سر نوزاد با استفاده از فرمول‌های ریاضی 4- برآورد میزان اثربخشی ارتز 5- استفاده از متریال بهینه در پروسه ساخت.
این دانشجوی دکترای رشته تکنیکال ارتوپدی، توضیح داد: در این روش پس از اخذ اسکن سه بعدی و تحلیل سه بُعدی سر نوزاد با بکارگیری فرمول‌های استاندارد اصلاحات اولیه انجام میشود و در نهایت هم در نرم افزارهای تحلیلی اجزای محدود و نیروهای اصلاحی برای دستیابی به محصول نهایی بررسی خواهد شد.
وی با بیان این که کلاه مناسب بیمار با دستگاه پرینتر سه بعدی ساخته میشود، افزود: همچنین روش دیگری که در شرکت بهساز طب استفاده میشود، تراش قالب اصلاح شده سر بر طبق مراحل و با متریال مربوطه است که این روش نیز High-tech محسوب میشود.
مزیت‌های پروتکل درمانی جدید چیست؟
فرهمندی، اظهار کرد: مزیت‌های این پرتکل درمانی جدید نیز عبارتند از:
- استفاده از نرم افزارهای سه بعدی بومی‌سازی شده که در شرکت فناور بهساز طب آژند محقق شد
- تخمین میزان نیروهای اصلاحی اولیه
- شبیه‌سازی میزان اثر بخشی ارتز طراحی شده در نرم افزارهای تحلیلی اجزای محدود (Finite element)
- استفاده از متریال های کاربردی با قیمت مناسب در پروسه ساخت
- مقرون به صرفه بودن محصول نهایی با توجه به بهره‌گیری از دانش روز دنیا
وی گفت: در مجموع کلیه مراحل استفاده در طراحی و ساخت این کلاه اصلاحی به دلیل اینکه کلاسه خطر بالاتری نسبت به سایر ارتزهای بدن دارد توسط شرکت فناور بهساز طب آژند و براساس آخرین یافته‌‌های علمی و دانش روز انجام میشود و جزء محصولات دارای تکنولوژی بالا (High-tech) می‌باشد.
در خصوص آگاهی‌رسانی عمومی تخصصی در کشور چه اقداماتی انجام میشود و آیا ظرفیت‌های لازم برای این موضوع اختصاص داده میشود؟
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری از اصفهان، مدیرعامل شرکت فناور بهساز طب آژند، با تاکید بر این که در رابطه با ناهنجاری‌های کرانیال آگاهی‌سازی عمومی و تخصصی برای بهره‌گیری از روش‌های درمانی به موقع، مناسب بویژه بر پایه محصولات با تکنولوژی بالا (High-tech) اهمیت بسیار زیادی دارد، گفت: شرکت فناور بهساز طب آژند آماده است ظرفیت‌های خود را برای کمک به مردم و هم متخصصان بکارگیری نماید، در همین راستا کارگاه علمی آموزشی بهره‌گیری از فناوری اسکن و چاپ سه بعدی در تشخیص و اصلاح دفورمیتی‌های جمجمه نوزادان و نقش کاردرمانی در پروسه درمان آن به همت دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و شرکت فناور بهساز طب آژند را چهارشنبه ۵ مردادماه برگزار می‌کنیم.
وی با تصریح این که این کارگاه برای گروه‌های هدف بصورت رایگان برگزار میشود، گفت:گروه‌های هدف برای ان کارگاه ارتوپدی فنی، کاردرمانی، فیزیوتراپی، گفتار درمانی، پرستاران بخش NICU، پزشک عمومی، جراح مغز و اعصاب، متخصص نوزادان و کودکان، کارشناسان مراقبت سلامت مادر و کودک هستند و به شرکت کنندگان هم گواهینامه معتبر از طرف دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ارائه خواهد شد.
این دانشجوی دکترای رشته تکنیکال ارتوپدی، با بیان این که دکتر حسین سورتیجی عضو هیئت علمی گروه کاردرمانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان دبیر علمی این کارگاه علمی آموزشی است، اظهار کرد: دکتر حسین سورتیجی، داود فرهمندی مدیر عامل شرکت بهشاز طب آژند، یاسر فرهمندی کاردرمانگر و نرگس کریمی ارتونیست سخنرانان این کارگاه هستند.
محورهای سخنرانی
۱. توضیحات آناتومی اسکلتال جمجمه وسوچورها
۲.توضیح انواع دفورمیتی‌های پوزیشنال وکرانیوسینوستوز به تفصیل
۳. ریسک فاکتورهای دفورمیتی‌های پوزیشنال
۴. روش‌های ارزیابی بالینی و تشخیص بدشکلی‌های جمجمه نوزادان
۵. نتروپومتری جمجمه
۶. بررسی تاثیر سن نوزاد بر زمان آغاز درمان ارتزی و اثر بخشی آن در دفورمیتی‌های جمجمه نوزادان
۷. علل لزوم اقدام به درمان و اصلاح دفورمیتی‌های جمجمه نوزادان
۸. توضیحات کلی راجع به درمان ارتزی: هدف درمان ارتزی/مدت زمان درمان ارتزی هلمت/ فاصله‌ی زمانی فالو آپ‌ها/ نکاتی راجع به استفاده از ارتزو مشکلات پوستی
۹. موارد منع تجویز درمان ارتزی هلمت
۱۰. سیر رشد جمجمه نوزادان ۱۱.NICU و ریسک فاکتورهای ایجاد بدشکلی جمجمه
۱۲. نحوه‌ی پوزیشنینگ در بخش بستری ویژه نوزادان
۱۳. مراقبت از نوزادان در منزل
۱۴.تورتیکلی و علل ایجاد آن در ارتباط با دفورمیتی‌های جمجمه: ارزیابی بالینی ونقش کاردرمانی در پروسه درمان
۱۵. استفاده از تکنولوژی CAD-CAM در تشخیص نوع دفورمیتی
۱۶. اسکن سه بعدی، نقش و مزیت استفاده از آن در طراحی و ساخت
منبع: